Twee grote begrippen die elk onderwijshart sneller doen kloppen: eerbied voor wat geworden is en voor ieder die daaraan heeft meegewerkt en enthousiasme voor wat in de toekomst wil worden, de verborgen kiem. Twee begrippen die ons in het nu brengen; tussen het verleden en de toekomst. Twee begrippen die ons ook voor het raadsel van het kind plaatsen. Wat wil zijn verleden ons zeggen en wat wil worden in de toekomst? Je weet het als leerkracht niet, maar je bent wel voortdurend op zoek naar mogelijkheden om het kind in deze weg te ondersteunen. In 1919 gaf Rudolf Steiner lezingen die gebundeld zijn in de, voor leraren zo bekende “Algemene menskunde”. Een laar later heeft hij in de cyclus: “Menskunde innerlijk vernieuwd” vanuit een ander gezichtspunt deze voordrachten uitgebreid. Menskunde is niet gegeven om recepten of wijzen van aanpak voor te schrijven, maar om een begrip te ontwikkelen voor het menselijk wezen, zodat we als leraren vanuit dat begrip de antwoorden zoeken. Toch zijn er in beide cycli veel aanwijzingen te vinden die kunnen leiden tot handvatten.
In deze week verdiepen we ons in de tweede voordracht van “Algemene menskunde” en de tweede voordracht van “Menskunde innerlijk vernieuwd”. We maken hierin een viertal stappen:
We kijken naar de begrippen denken en willen, plastisch en muzikaal.
Hebben deze begrippen wat met elkaar te doen?
Hoe kunnen we ze plaatsen in de ontwikkeling van een mens?
Hoe kunnen we ze in het onderwijs herkennen?
Welke didactische stappen leiden tot eerbied of enthousiasme?
In welke activiteiten spreken we in het kind plastische of muzikale kwaliteiten aan?
We begeven ons op deze zoektocht door ons te verdiepen in de betreffende voordrachten, maar ook door ons kunstzinnig met de inhoud te verbinden. Deze en meerdere onderwerpen zullen we omzetten naar praktisch hanteerbaar onderwijs.
In de middag heeft deze groep een vast uur Euritmie. Het tweede kunstuur wordt gekozen.
Paul van Meurs, adviseur bij Gestes, en auteur
Tonnie Brounts, 34 jaar docent euritmie en antroposofie aan de Vrijeschool Pabo, 7 jaar euritmielerares onderbouw Zeist, docent Waldorfacademie Leiden.
